Grensverleggend leren
Hoe lerenden willen en kunnen worden uitgedaagd om zichzelf te overtreffen!
Op 28 november 2018 promoveerde mevr. F.M. Veltman-van Vugt op het proefschrift Grensverleggend leren bij prof. dr. Jules Pieters en dr. Jan Streumer bij de Universiteit Twente.
In dit promotieonderzoek (dat werd uitgevoerd bij Hogeschool Rotterdam) ligt de focus op vier verschillende leertrajecten die empirisch zijn onderzocht. De leertrajecten hebben met elkaar gemeen dat de deelnemers (zowel zittende leraren als leraren in opleiding) deel hebben genomen aan professionaliseringsactiviteiten.
Tijdens de deelname vond onderzoek plaats dat erop was gericht om (in) effectieve kenmerken van de leertrajecten te traceren, waarin de leraren (in opleiding) competenties verwerven die hen in staat stellen om onderwijs zo te ontwerpen en te begeleiden, dat lerenden die aan het onderwijs deelnemen adequaat kunnen functioneren als professional in een kennissamenleving. Het antwoord van deze leraren (in opleiding) op thema’s als hoe zij uitgedaagd willen worden, hoe zij op de toekomst van het leraarschap willen worden voorbereid, hoe zij een leerhouding willen ontwikkelen die hen in staat stelt om een leven lang te leren en de wijze waarop de inrichting van leertrajecten in hun perceptie hieraan zou kunnen bijdragen, vormt de essentie van dit proefschrift.
Het onderzoek levert informatie op over wat wel en niet als werkzaam wordt ervaren door de deelnemers aan de leertrajecten. Welke opvattingen zij hebben over wat kwaliteit van onderwijs, van leeromgevingen zou moeten inhouden. Zo ook over competenties waarover leraren moeten beschikken. Implicaties van leren en werken in een kennissamenleving zoals deze uit een theoretische verkenning naar voren kwamen, blijken grotendeels overeenkomst te vertonen met de uitkomsten van de uitgevoerde studies.Rond het begin van de 21e eeuw ontwikkelt zich de zogenaamde kennissamenleving.
Een samenleving waarin ontwikkelingen zo snel plaatsvinden, dat er niet langer sprake is van een vastomlijnde en stabiele context, maar van een grotere dynamiek die dwingt tot permanente alertheid van alle betrokkenen. Dit komt niet alleen tot uiting in het feit dat bijvoorbeeld menselijk handelen kan worden vervangen door technische oplossingen. Er zijn ook nieuwe en andere competenties nodig, zoals inzet van andere oplossings- en begeleidingsstrategieën, open staan voor innovatie en samenwerking met andere disciplines.